"Matematik ne işe yarar ? "diye soranlara cevaben, "günlük hayatımızın her yerinde" olduğunu söyleyip geçiyoruz. Peki matematik seçimlerin neresinde var? Matematik, oy kullanırken artılarını eksilerini göz önünde bulundurarak yapılan parti tercihinden, oyların sayılmasına hatta yorumlanmasına kadar seçimin her yerinde vardır. Halkı, matematik bilen ülkede seçmeni kandırmak kolay değildir. Mesela ülkemizde seçmeni kandırmak için kullanılan "Desteklediğin parti barajın altında kalacağından oyun boşa gidecek" cümlesi ne kadar doğrudur? Barajın altında kalan partiye oy versek oyumuz boşa gider mi?Konuyu bu sorular ışığında inceleyelim.
Örneğin: 100 tane seçmeni, 4 partisi ve 10 oyluk seçim barajı olan bir ülkede, yapılan seçim sonucunda :20 kişi oy kullanmamış,A partisi 40 oy, B partisi 20 oy, C partisi 16 oy ve D partisi 4 oy almış olsun.Bu verileri kullanarak partilerin oy oranlarını hesaplayalım. Hesap yapılırken partinin aldığı oyun, kullanılan oya oranına bakılır. A partisinin oy oranı:
80 kişide 40 oy alan A partisi
100'de x oy alır.
---------------------------------------------
80.x=100.40 => x=%50 olur.
Aynı şekilde hesaplarsak; oyların %25ini B partisinin ,%20sini C partisinin ve %5 ini D partisinin aldığını buluruz.
Normalde 100 oyun 40 ını alan A partisi, yorum yaparken ülkenin oylarının yarısını aldığını iddia edecektir. Çünkü yukardaki hesaba göre ülkenin %50 si A partisine oy vermiş görünüyor. Bu yüzden bizim fikrimizi savunan parti az oy alacak, barajın altında kalacak diye düşünüp oy kullanmamak, büyük partiyi dolaylı yoldan desteklemektir. Bu hesaba göre, oy vermeyen 20 kişinin 10 u iktidarı desteklemiş oldu. Oy kullanmayanlar -barajın altında da kalsa- kendi düşüncesindeki partiye oy verseydi A partisi %40 da kalacaktı. Yani iktidarı beğenmediği için oy kullanmayan kişilerin bu tutumu, A partisinin işine yaramaktadır. Seçimlerde kullanılan hiç bir oy boşa gitmez, iktidarı değiştiremese de oy oranını değiştirir.
Seçim, demokrasilerde yöneticilerin iktidarını sınırlandıran en önemli silahlarındandır. Yönetimden memnun olanlar, memnuniyetlerini göstermek ve iktidarının devamını sağlamak için, memnun olmayanlar da ülkede iktidardan rahatsız olan çok sayıda insan olduğunu göstermek için oy kullanmalıdır. Bu sebepten, oy kullanmamanın demokratik hak olduğuna inanmıyorum. Oy kullanmayarak verilmeye çalışılan mesaj, iktidar üzerinde etkili bir tesir uyandırmadığından, herkes kendine yakın gördüğü partiye oy vererek bu silahı etkin biçimde kullanmalıdır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder